Fig. 6. De Lonts’kyi gevangenis, Lviv, 30 juni 1941. Collectie van David Lee Preston, Philadelphia.
Fig. 7. Lonts’kyi gevangenis, Lviv, 30 juni 1941. Op de achterkant staat de tekst “Juden warten” [“Joden wachten”.] Collectie van David Lee Preston, Philadelphia.
Fig 8. Holocaust negationisme, Lviv, 2010. Dezelfde foto op de permanente tentoonstelling in de Lonts’kyi Street Museum, Lviv. De Joden, gedwongen om de lichamen van de NKVD-slachtoffers te begraven, omringd door de OUN(b) militie zijn gefotoshopt en letterlijk bedekt met statistieken van Stalinistische terreur. Foto met dank aan John-Paul Himka.
Beide posters zijn typerend voor dit soort selectieve, etnische slachtofferverhalen. Oekraïners figureren in de rol van slachtoffers, niet alleen van de Sovjets, maar ook van de nazi’s, terwijl daar het lot van de Joden in stilte wordt overgeslagen. Met name de rol van de Oekraïners als daders wordt actief verdoezeld. Het gelijkstellen van communisme en nazisme dient om de OUN, die wordt voorgesteld als “vrijheidsstrijders”, te vergoelijken.
In West-Oekraïne zijn lokale initiatieven verder gegaan dan het door de regering van Joesjtsjenko opgezette initiatief. Paradoxaal genoeg, gezien de presentatie van de OUN als anti-nazistische verzetsstrijders, worden in Lviv ook de veteranen van de Oekraïense Waffen-SS divisie Galizien als helden behandeld, straten hernoemd naar de initiatiefnemers en sponsors. De verjaardag van de oprichting van de Waffen-SS Galizien in 1943 wordt gevierd met festiviteiten en marsen in Lviv en andere Galicische steden. In Lviv werd een taxibedrijf geopend, genoemd naar Waffen-SS Galizien. De geüniformeerde taxichauffeur begroet de klant met de OUN-groet “Slava Ukrainy! Heroiam Slava! SS Galizien groet u! Neemt u alstublieft plaats” en entertainen hun klanten met patriottische muziek in de cabine tijdens de rit. “Voor de meeste mensen in Lviv zijn de SS Galizien helden, die vochten voor de Oekraïense onafhankelijkheid – op een manier die zij acceptabel vonden”, aldus de directeur van het bedrijf.[92] Op 30 juni 2011 werd in Lviv de staatsverklaring van 30 juni 1941 nagespeeld. Flanerend in hun folkloristische zondagskleding applaudisseerden enthousiast voor mannen in SS-uniformen die de Duitse verovering naspelen, en de staatsverklaring van Stets’ko werd voorgelezen. De NKVD-moorden werden sterk benadrukt, maar de pogroms werden niet genoemd.[93] Momenteel wordt gesproken over het hernoemen van de luchthaven van Lviv naar Stepan Bandera.[94]
De meervoudige stalinistische, nazistische en nationalistische misdaden zijn politieke valuta geworden voor ideologen, die historici, mythenmakers en geheugenbeheerders legitimeren. Kenmerkend voor de nationalistische verhalen is dat ze de trauma’s van de eigen groep verdraaien en het lijden van anderen verdoezelen. Wreedheden worden opgewaardeerd, gedegradeerd, verdoezeld en gemanipuleerd voor transparante politieke doeleinden. Consolidatie van de natiestaat wordt boven universele waarden geplaatst, menselijke tragedie wordt uitgebuit voor politieke doeleinden, een proces waarin meer nadruk wordt gelegd op de etniciteit dan op de menselijkheid van de slachtoffers. Typisch voor dit soort etnisch narcisme is de reactie op Timothy Snyders kaskraker Bloodlands toen die in Oekraïense vertaling verscheen. Istorychna Pravda presenteerde het onder de kop “Timothy Snyder: ‘Er waren twee Holodomors in Oekraïne, een Sovjet en een Nazi.’[95]
Eén ingebeelde gemeenschap – of twee
Ondanks massale propaganda-inspanningen heeft het verhaal van Joesjtsjenko een beperkte impact gehad buiten West-Oekraïne. Uit peilingen bleek dat aan het einde van Joesjtsjenko’s presidentschap ongeveer een vijfde van de Oekraïners de interpretatie van Joesjtsjenko en zijn legitimerende historici deelde. Volgens een enquête van oktober 2009 stond 14 procent van de Oekraïners positief of zeer positief tegenover de OUN(b), 13% tegenover de UPA en 45% negatief en zeer negatief tegenover de OUN(b), hetzelfde aantal als voor de UPA.[96] In 2012 steunde 24% van de ondervraagde Oekraïners het idee om de OUN-UPA te erkennen als “deelnemers aan de strijd voor de onafhankelijkheid van de Oekraïense staat”, terwijl 57% daartegen was.[97] Evenzo bleek in juli uit een Oekraïense opiniepeiling dat 36% van de Oekraïners Stalin als een “groot leider” beschouwt, terwijl 34% dat niet doet.[98]
Nationale mythen gebaseerd op een slachtofferverhaal rond de hongersnood hebben meer potentieel als mobiliserende nationale mythen: volgens een peiling van november 2007 van het Internationaal Instituut voor Sociologie van Kiev 63 keurde 2% van de Oekraïners de wet uit 2006 goed die de hongersnood als genocide bestempelde.[99] Terwijl hij de interpretatie van de hongersnood als genocide onderschreef, ontsloeg Joesjtsjenko’s opvolger Janoekovitsj Viatrovytsj en kondigde hij aan dat hij van plan was het Instituut voor Nationale Herdenking te sluiten.[100] Het werd later heropend onder nieuw leiderschap, waarbij de instrumentalisering van de geschiedenis minder expliciet was en de taken op het gebied van geheugenbeheer veel beperkter.[101] Hij en zijn controversiële minister van Onderwijs Dmytro Tabachnyk zetten Joesjtsjenko’s praktijk van het polariseren van het politieke landschap voort. Nu Joesjtsjenko in diskrediet is gebracht en Joelia Timosjenko tot een lange gevangenisstraf is veroordeeld op beschuldiging van corruptie in een proces dat internationaal is veroordeeld als een politiek proces, is Svoboda nu de belangrijkste voorstander van de OUN-cultus. Jarenlange staatspropaganda heeft de aantrekkingskracht van Bandera, Stetsko en Shukhevych vergroot, iets waarvan hun ideologische opvolgers hebben geprofiteerd. Joesjtsjenko’s legitimerende historici maakten de weg vrij voor de neofascistische, antisemitische, anti-Poolse en anti-Russische Svoboda-partij. Regionaal beperkt tot Galicië, werd zij veruit de grootste politieke partij bij de lokale verkiezingen in de regio Ternopil in 2008 met 34,69% van de uitgebrachte stemmen. Zij kreeg vergelijkbare cijfers in Lviv en Ivano-Frankivsk.[102] Haar nationale doorbraak kwam in de parlementsverkiezingen van oktober 2012, toen de partij nationaal 10,4% van de stemmen kreeg.[103] Timosjenko, die als premier en presidentskandidaat koel bleef tegenover Joesjtsjenko’sOUNcult, maakte haar opwachting in de rechtbank door drie keer uitdagend de OUN-groet “Slava Ukraini!” te roepen naar haar aanhangers, die antwoordden “Heroiam slava!”[104]
Na 20 jaar onafhankelijkheid blijven geheugen en identiteit in Oekraïne verdeeld. De spectaculaire mislukking van Joesjtsjenko’s pogingen tot mythevorming en geheugenbeheer, de terugkeer van Janoekovitsj en de opkomst van ultrarechts heeft grote delen van de samenleving ontmoedigd en gedesillusioneerd. Vooraanstaande publieke intellectuelen, onder wie Mykola Riabchuk en Iuryi Andrukhovych hebben openlijk opgeroepen tot de opsplitsing van Oekraïne, waarbij zij de hele ingebeelde gemeenschap ter discussie stelden en het bestaan van één Oekraïense natie in twijfel trokken.[105]
“Om eerlijk te zijn zou ik er geen probleem mee hebben als dit land wat kleiner was. Ook heel klein – met een hoofdstad in bijvoorbeeld Lviv. Voor mij persoonlijk eindigt Oekraïne waar de Oekraïense taal eindigt. De inwoners van Kiev, denk ik, weten niet echt waar ze tot de Oekraïens-Europese of de Orthodox-Russische wereld behoren. Voor mij persoonlijk, eindigt Oekraïne aan de historische grenzen van de Rzeczpospolita en het Hetmanaat. De rest is een wilde vlakte [Dyke Pole].”[106]
Het westelijke deel van het land lijkt zijn inspanningen voor het maken van mythen op te voeren in steeds radicalere vormen, terwijl het de Oekraïense van het oostelijke deel van het land. Tezelfdertijd gaan er steeds krachtige stemmen serieus de kwestie van het verdelen van het land. In toenemende mate, wordt het heersende nationalisme in het Westen verwoord in tegenstelling tot de oostelijke en zuidelijke delen van het land, waarbij de kritiek op de nationalistische mythen met een gebrek aan Oekraïense geloofsbrieven.
Ironisch genoeg brengt een mythe van natievorming, gebaseerd op slachtofferschap (vooral van Oost-Oekraïners), tegelijkertijd de Oekraïense geloofsbrieven in twijfel van die delen van het land waar de hongersnood het ergst was. In sommige gevallen worden zij zelfs georiënteerd en anders genoemd als niet-Europeanen, waarbij hun deel van Oekraïne wordt voorgesteld als de “wilde velden” die fundamenteel verschillen van en vreemd zijn aan de “echte” “Europese” en beschaafde Oekraïense Kulturträger uit Galicië. Na twintig jaar onafhankelijkheid zijn er niet één, maar verschillende rivaliserende en antogonistische
mythes in omloop, even divers als de historische ervaringen van deze jonge staat.[107]
Bron: Per Anders Rudling/https://www.academia.edu/
Geraadpleegde bronnen:
| 92 “U L’vovi z’’iavylos’ taksi SS ‘Halychyna.’ Video”, in: Ukrains’ka Pravda Zhyttia, 12. 10. 2011, URL: http://life.pravda.com.ua/society/2011/10/12/87447/ (19. 10. 2011). |
| 93 Rossolin´ski-Liebe, Grzegorz: The Act of 30 June 1941, and its 2011 Commemoration in Ukraine, in: DefendingHistory.com, 25. 06. 2011, URL: http://defendinghistory.com/grzegorz-rossolinski-liebe-on-the-act-of-30-june-1941– 2011june25/17975 (19. 10. 2011). |
| 94 “Ianukovych ne proty, shchob aeroport u L’vovi nazvaly imenem Bandery”, in: Zaxid.net, 28.10.2011, URL: http://zaxid.net/home/showSingleNews.do?yanukovich_ne_proti_ shhob_aeroport_u_lvovi_nazvali_imenem_banderi &objectId =1239803 (29. 10. 2011). |
| 95 Solod’ko, Pavlo: Timoti Snaider: ‘V Ukraini bulo dva holodomory – radians’kyi i hatsysts’kyi, in: Istorychna Pravda, 24. 10. 2011, URL: http://www.istpravda.com.ua/articles/ 2011/10/24/60277/ (25. 10. 2011). |
| 96 Katchanovs’kyi, Ivan: Ukraintsy ne veriat v mify ob OUN i UPA, in: Fraza, 14. 10. 2009, URL: http://www.fraza.ua/print/14.10.09/76064.html (16. 10. 2011). |
| 97 “57 % ukraintsiv ne khochut’ vvazhaty OUN-UPA bortsiam za nezalezhnist’”, in: Istorychna pravda, 13. 03. 2012, URL: http://www.istpravda.com.ua/short/2012/03/13/76675/ (22. 11. 2012). |
| 98 Stavlennia ukraintsiv do postati Iosifa Stalina, Kiev International Institute of Sociology, 2011, URL: http://kiis.com.ua/ua/news/view-86.html (16. 10. 2011). |
| 99 Jilge: Die “Große Hungersnot”, l.c. , p. 21. |
| 100 “Famine of 1930s was genocide against people of Ukraine,Kuban,Kazakhstan, Belarus, says Yanukovych”, in: Interfax-Ukraine, Kyiv, 25. 02. 2011. |
| 101 Kirichuk, Serhii: “Ia ynaiu, chto takoe ukrainskaia revoliutsiia”, in: Liva.com.ua, n.d., URL:http://liva.com.ua/valery-soldatenko.html (22. 11. 2012). |
| 102 Umland/Shekhovtsov: Pravoradikal’naia partiinaia politika, l.c., p. 1–15; Shekhovtsov: The Creeping Resurgence, l.c., p. 206. Yanukovych made a more direct contribution to the Svoboda landslide in Lviv by preventing Tymoshenko’s BYuT to run there. |
| 103 Umland, Andreas: NichtideologischeMotivationen det Swoboda-Wähler :Hypothesen zum Elektorat der ukrainischen radikalenNationalisten bei den ParlamentswahlenvomOktober 2012, in: Ukraine-Analysen, Nr. 109, 13. 11. 2012, p. 8– 9; Shekhovtsov, Anton: Ukraine: the far-right in parliament for the first time, Opendemocracy.net, 01. 11. 2012, URL: http://www.opendemocracy.net/od-russia/anton-shekhovtsov/ukraine-far-right-in-parliamentfor-first-time (22. 11. 2012). |
| 104 Naiem, Mustafa: Iulia Tymushenko ne vypravylas’, in: Ukrains’ka pravda, 09. 08. 2011, URL: http://www.pravda.com.ua/articles/2011/08/9/6474149/ (19. 10. 2011). |
| 105 Dubasevych, Roman: Dity rozpachu, in: Zaxid.net, 20. 12. 2010, URL: http://www.telekritika.ua/daidzhest/2010– 12– 20/58543 (23. 10. 2011). Similar suggestions have also appeared among Western analysts. See, for instance Burger, Ethan S.: Could partition solve Ukraine’s problems?, in: oD Russia, 19. 02. 2010, URL: http://www.opendemocracy.net/odrussia/ ethan-s-burger/could-partition-solve-ukraine’s-problems (28. 10. 2011). |
| 106 Vil’chyns’kyi, Oleksandr: Mykola Riabchuk: Iashchirky, iakym shkoda pozbutys’ khvosta, pozbuvaiut’sia holovy – Interv’’iu, in: Zaxid.net, 09. 08. 2010, URL: http://zaxid.net/home/showSingleNews.do?mikola_ryabchuk_yashhirki_ yakim_shkoda_pozbutis_hvosta_pozbuvayutsya_golovi&objectId=1110717 (23. 10. 2011). |
| 107 Korostelina, Karina V. : Mapping national identity narratives in Ukraine, in: Nationalities Papers, 41 (2013) 2, S. 293– 315. |
Bibliografie
| Bartov, Omer: Erased: Vanishing Traces of Jewish Galicia in Present-Day Ukraine, Princeton: Princeton University Press 2007. |
| Berkhoff, Karel C.: Harvest of Despair: Life and Death in Ukraine under Nazi Rule, Cambridge/Mass. : Harvard University Press 2004. |
| Berkhoff, Karel C./Carynnyk, Marco: The Organization of Ukrainian Nationalists and Its Attitude toward Germans and Jews: Iaroslav Stets’ko’s 1941 Zhyttiepys, in: Harvard Ukrainian Studies, 23 (1999) 3– 4, p. 149 –184. |
| Brandon, Ray/Lower, Wendy: Introduction, in: Brandon, Ray/Lower, Wendy (eds.): The Shoah in Ukraine: History, Testimony, Memorialization, Bloomington, Indianapolis:Indiana University Press in association with the United States Holocaust Memorial Museum 2008. |
| Burds, Jeffrey : Sovetskaia Agentura: Ocherki istorii SSSR v poslevoennyie gody, Moscow, New York: Sovremennaia istoriia 2006. |
| Carynnyk, Marco: Blind Eye to Murder: Britain, the United States and the Ukrainian Famine of 1933, in: Serbyn, Roman /Krawchenko, Bohdan (eds.) Famine in Ukraine 1932– 1933, Edmonton: Canadian Institute of Ukrainian Studies, University of Alberta 1986, p. 135– 136. |
| Carynnyk, Marco: All Monstrous and Hellish: The Zolochiv Pogrom, July 1941, paper presented at the American Association for the Advancement of Slavic Studies Conference, 2009. |
| Carynnyk, Marco: Foes of Our Rebirth: Ukrainian nationalist discussions about Jews, 1929– 1947, in: Nationalities Papers, 39 (2011) 3, p. 315– 352. |
| Carynnyk, Marco: Furious Angels: Ukrainians, Jews, and Poles in the Summer of 1941 (forthcoming). |
| Connor, Walker : Nation-Building or Nation-Destroying?, in: World Politics, 24 (1972) 3, p. 319– 355. |
| Davies, Robert W./Tauger, Mark B./Wheatcroft, Stephen G.: Stalin, Grain Stocks and the Famine of 1932– 33, in: Slavic Review, 54 (1995) 3, p. 642 – 657. |
| Davies, Robert W./Wheatcroft, Stephen: The Years of Hunger: Soviet Agriculture, 1931–1933, London: Palgrave 2004. |
| Dietsch, Johan: Making Sense of Suffering: Holocaust and Holodomor in Ukrainian Historical Culture, Lund: Lund University Press 2006. |
| Eichholtz, Dietrich: “Generalplan Ost” zur Versklavung osteuropäischer Völker, in:Utopie kreativ, 167 (2004) 9, p. 800 –809. |
| Elliott, Mark R.: Soviet Military Collaborators during worldWar II, in: Boshyk, Yury (ed.):Ukraine during World War II: History and its Aftermath, Edmonton: Canadian Institute of Ukrainian Studies, University of Alberta 1986. |
| Ellman, Michael: The 1947 Soviet famine and the entitlement approach to famines, in:Cambridge Journal of Economics, 24 (2000) 1, p. 603 –630. |
| Ellman, Michael: The Role of Leadership Perceptions and of Intent in the Soviet Famine of 1931– 1934, in: Europe-Asia Studies, 57 (2005) 6, p. 823– 841. |
| Erlikhman, Vadim: Poteri narodonaseleniia v XX veke: spravochnik, Moscow: Russkaia panorama 2004. |
| Golczewski, Frank: Shades of Grey: Reflections on Jewish-Ukrainian and German-Ukrainian Relations in Galicia, in: Brandon, Ray and Lower, Wendy (eds.): The Shoah in Ukraine: History, Testimony, Memorialization, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, published in association with the United States Holocaust Memorial Museum 2008. |
| Gregorovich, Andrew: Ukraine’s Population Losses in World War II: 7.5 million of 13,614,000?, URL: http://www.infoukes.com/history/ww2/page-17.html (22. 10. 2011). |
| Himka, John-Paul: Obstacles to the Integration of the Holocaust into Post-Communist East European Historical Narratives, in: Canadian Slavonic Papers, 5 (2008) 3–4, p. 359– 372. |
| Himka, John-Paul: The Lviv Pogrom of 1941: the Germans, Ukrainian Nationalists, and the Carnival Crowd, in: Canadian Slavonic Papers, 53 (2011) 2–3– 4, p. 209 – 243. |
| Hunczak, Taras: Problems of Historiography : History and Its Sources, in: Harvard Ukrainian Studies, 25 (2001) 1– 2, p. 129 – 142. |
| Jilge, Wilfried: Competing Victimhoods – Ukrainian Narratives on World War II, in:Barkan, Elazar/Cole, Elizabeth A./Struve, Kai (eds.): Shared History – DividedMemory. Jews and Others in Soviet-Occupied Poland, 1939– 1941. vol. V of Leipziger Beiträge zur Jüdischen Geschichte und Kultur, Leipzig: Leipziger Universitätsverlag 2007. |
| Jilge, Wilfired: Die “Große Hungersnot” in Geschichte und Erinnerungskultur der Ukraine, in: Gleinig, Ruth/Heindenreich, Ronny/Kaminsky, Anna (eds.): Erinnerungsorte an den Holodomor 1932/33 in der Ukraine, Leipzig: Leipziger Universitätsverlag 2008. |
| Korostelina, Karina V. : Mapping national identity narratives in Ukraine, in: Nationalities Papers, 41 (2013) 2, S. 293– 315. |
| Krawchenko, Bohdan: Soviet Ukraine under Nazi Occupation, 1941– 44, in: Boshyk, Yury (ed.): Ukraine during World War II: History and its Aftermath, Edmonton: Canadian Institute of Ukrainian Studies, University of Alberta 1986. |
| Kruglov, Alexander: Jewish Losses in Ukraine, 1941–1944, in: Brandon, Ray/Lower, Wendy (eds.): The Shoah in Ukraine: History, Testimony, Memorialization, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press in association with the United States Holocaust Memorial Museum 2008, p. 272– 290. |
| Kurylo, Taras: Syla ta slabkist’ ukrains’koho natsionalismu v Kyivi pid chas nimetskoi okupatsii (1941 –1943), in: Ukraina Moderna, 13 (2008) 2, p. 115– 130, URL: http://www.franko.lviv.ua/Subdivisions/um/um_13/13_pdf/5_UM_13_Doslidzennia_Kurylo.pdf (28. 10. 2011). |
| Kurylo, Taras: “The biggest calamity that overshadowed all other calamities”: Recruitment of Ukrainian “Eastern workers” for the war economy of the Third Reich, 1941–1944, Ph.D. dissertation, Edmonton: Department of History and Classics, University of Alberta 2009. |
| Kurylo, Taras/Himka, John-Paul [Khymka, Ivan]: “Iak OUN stavylasia do ievreiv? Rozdumy nad knyzhkoiu Volodymyra V”iatrovycha”, in: Ukraina Moderna, 13 (2008) 2, p. 252– 265. |
| Lower, Wendy: Pogroms, mob violence and genocide in western Ukraine, summer 1941:varied histories, explanations and comparisons, in: Journal of Genocide Research, 13 (2011) 3, p. 217– 247. |
| Luk’’ianenko, Levko: Zlochynna sut’ KPRS-KPU: Niurnberh-2, Kyiv : MAUP 2005. |
| Lypovet’kyi, Sviatoslav: Orhanizatsiia Ukrains’kykh Natsionalistiv (banderivtsi): frahmenty diial’nosti ta boot’by, Kyiv : Ukrains’ka Vydavnycha Spilka 2010. |
| Madajczyk, Czesław (ed.): Generalny Plan Wschodni: Zbir dokumentw, Warszawa:Glwna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce 1990. |
| Marples, David R.: Heroes and Villains: Creating National History in Contemporary Ukraine, New York, Budapest: Central European University Press 2007. |
| Martin, Terry : The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923– 1939, Ithaca, London: Cornell University Press 2001. |
| Motyka, Grzegorz: Ukrainska partyzantka 1942–1960: Działalnos´c´ Organizacji Ukrainskich Nacjonalistw i Ukrainskiej Powstanczej Armii, Warsaw: Instytut Studiw Politycznych PAN, RYTM 2006. |
| Mylliniemi, Seppo: Die Neuordnung der Baltischen Länder 1941– 1945: Zum nationalsozialistischen Inhalt der deutschen Besatzungspolitik, Helsingfors: Vammalan Kirjapaino OY 1973. |
| Patryliak, Ivan K.: Viis’kova diial’nist OUN(B) u 1940–1942 rokakh, Kyiv : Kyivs’kyi natsional’nyi universytet imeni Tarasa Shevchenka Instytut istorii Ukrainy NAN Ukrainy 2004. |
| Pohl, Dieter : Nationalsozialistische Judenverfolgung in Ostgalizien 1941–1944: Organisation und Durchführung eines staatlichen Massenverbrechens, München: Verlag R. Oldenbourg (2nd ed.) 1997. |
| Pohl, Dieter : Anti-Jewish Pogroms inWestern Ukraine – A Research Agenda, in: Barkan, Elazar/Cole, Elizabeth A./Struve, Kai (eds.): Shared History – Divided Memory. Jews and Others in Soviet-Occupied Poland, 1939–1941. vol. V of Leipziger Beiträge zur Jüdischen Geschichte und Kultur, Leipzig: Leipziger Universitätsverlag 2007. |
| Rossolin´ski-Liebe, Grzegorz: The “UkrainianNationalRevolution” of 1941: Discourse and Practice of a Fascist Movement, in: Kritika, Explorations in Russian and Eurasian History, 12 (2011) 1, p. 83–114. |
| Rudling. Per A.: Organized Anti-Semitism in Contemporary Ukraine, in: Canadian Slavonic Papers, 158 (2006) 1–2, p. 90– 94. |
| Rudling, Per A.: Multiculturalism, memory, and ritualization: Ukrainian nationalist monuments in Edmonton, Alberta, in: Nationalities Papers, 39 (2011) 5, p. 733– 768. |
| Rudling, Per A.: The OUN, the UPA, and the Holocaust: A Study in the Manufacturing of Historical Myths, Carl Beck Papers in Russian and East European Studies, Nr. 2107, Pittsburgh: University Center for Russian and East European Studies 2011. |
| Rudling, Per A.: “They Defended Ukraine”: The 14. Waffen-Grenadier-Division der SS (Galizische Nr. 1) Revisited, in: The Journal of Slavic Military Studies, 25 (2012) 3, p. 329– 368. |
| Sabuschko, Oksana: Museum der vergessenen Geheimnisse, Graz: Droschl 2010. |
| Shekhovtsov, Anton: The Creeping Resurgence of the Ukrainian Radical Right ? The Case of the Freedom Party, in: Europe-Asia Studies, 63 (2011) 2, p. 203– 228. |
| Siemaszko, Ewa: Bilans Zbrodni, in: Biuletyn instytutu pamieci narodowej, 7– 8 (116–117) (2010), p. 77– 94. |
| Slyvka, Iurii (ed.): Deportatsii : Zakhidni zemli Ukrainy kintsia 30-kh – pochatku 50-kh rr. Dokumenty, materialy, spohady u tr’okh tomakh, vol. 1, 1939–1945 rr. , Lviv : In-t ukrainoznavstva im. I. Krypiakevycha NANU 1996. |
| Snyder, Timothy : The Reconstruction of Nations: Poland, Ukraine, Lithuania, Belarus, 1569– 1999, New Haven: Yale University Press 2003. |
| Snyder, Timothy : Bloodlands: Europe between Hitler and Stalin, New York: Basic Books 2010. |
| Struve, Kai: Rites of Violence? The Pogroms of Summer 1941, in: Bartal, Israe/Polonsky, Anthony/Ury, Scott (eds.): Polin: Studies in Polish Jewry, Jews and their Neighbours in Eastern Europe since 1750, vol. 24, Oxford, Portland: Littman Library of Jewish Civilization 2012. |
| Tumarkin, Nina: The Living& the Dead: The Rise and Fall of the Cult ofWorldWar II,New York: Basic Books 1994. |
| Umland, Andreas/Shekhovtsov, Anton: Pravoradikal’naia partiinaia politika v postsovetskoi Ukraine i zagadka elektoral’noi marginal’nosti ukrainskikh ul’tranatsionalistov v 1994– 2009 gg. , in: Ab Imperio, 2 (2010). |
| Umland, Andreas: “Der ukrainische Nationalismus zwischen Stereotyp undWirklichkeit” Ukraine-Nachrichten, 11. 10. 2012, URL: http://ukrainenachrichten.de/ukrainischenationalismus-zwischen-stereotyp-wirklichkeit_3655_meinungen-analysen (22. 11.2012). |
| Umland, Andreas: Nichtideologische Motivationen det Swoboda-Wähler : Hypothesen zum Elektorat der ukrainischen radikalen Nationalisten bei den Parlamentswahlen vom Oktober 2012, in: Ukraine-Analysen, Nr. 109, 13. 11. 2012, p. 8– 9. |
| Weiner, Amir: Making Sense ofWar: The SecondWorldWar and the Fate of the Bolshevik Revolution, Princeton: Princeton University Press 2001. |
Beheerder Vincent W Schoers
Copyright © 2021 door zorgdatjenietslaapt.nl. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.
Mijn lichaam is geen eigendom van de staat. Ik heb de uitsluitende en exclusieve autonomie over mijn lichaam en geen enkele politicus, ambtenaar of arts heeft het wettelijke of morele recht om mij te dwingen een niet-gelicentieerd, experimenteel vaccin of enige andere medische behandeling of procedure te ondergaan zonder mijn specifieke en geïnformeerde toestemming. De beslissing is aan mij en aan mij alleen en ik zal mij niet onderwerpen aan chantage door de overheid of emotionele manipulatie door de media, of zogenaamde celebratie influencers.
Alles hier gepubliceerd reflecteert de mening, ziens-, denkwijze van de gene die het plaatst
Geef een reactie