Ten minste een meerderheid van de Afrikaanse leiders roept op tot een volledige revisie van het multinationale financiële systeem, zodat ze hun ontwikkelingsdoelen in heel Afrika kunnen nastreven. Hun vernietigende opmerkingen over de negatieve gevolgen van imperialisme, neokolonialisme en westerse hegemonie sloegen goed aan tijdens hun waardevolle toespraken tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York.
Maar in een kritische beoordeling en zorgvuldige analyse van de ontwikkelingen in de afgelopen decennia kan de slechte ontwikkeling van Afrika worden toegeschreven aan verschillende redenen die de Afrikaanse leiders zich hebben gerealiseerd, maar die ze op het continent niet hebben aangepakt. Afrikaanse leiders gaven uiteenlopende perspectieven op de stand van zaken in de politiek, de economische ontwikkeling en sociaal-culturele kwesties die uniek zijn en tot nadenken stemmen. Paradoxaal genoeg heeft Afrika enorme natuurlijke en menselijke hulpbronnen, maar leeft het grootste deel van de bevolking in bittere armoede. Zoals het nu is, is het Afrikaanse continent omgeven door zijn eigen kenmerkende complexiteiten en tegenstrijdigheden.
Conflicten, democratie en goed bestuur
De aard van de politiek in Afrika omvat monarchie, autocratie, militaire dictatuur en democratie. Door de jaren heen is ook de apathie van de intellectuele en middenklasse ten opzichte van de politiek ontstaan. Gedurende de hele geschiedenis heeft het maatschappelijk middenveld vreedzame demonstraties georganiseerd om transparantie en verantwoording te eisen, voornamelijk vanwege zwakke instellingen en ineffectieve staatsorganen, met name de parlementen. Oppositiegroepen worden in de kiem gesmoord, waardoor de democratie in heel Afrika gevaar loopt.
Een aantal Afrikaanse leiders heeft verschillende opvattingen over de fundamenten van democratie. De militaire leider van Guinee, Mamady Doumbouya, vertelde de Algemene Vergadering van de VN dat het westerse model van democratie niet werkt voor Afrika, zoals blijkt uit een recente golf van staatsgrepen. Doumbouya kwam aan de macht door Alpha Conde omver te werpen, de toen 84-jarige president van Guinee die de grondwet had veranderd om voor een derde termijn te gaan, wat leidde tot wijdverspreide protesten. Mali, Niger, Burkina Faso, Tsjaad en Gabon worden ook geleid door militairen.
De Verenigde Naties en Westerse mogendheden zoals de Verenigde Staten en Frankrijk hebben aangedrongen op een zo snel mogelijk herstel van de democratie in deze Franstalige West-Afrikaanse staten. Maar Doumbouya beweert tijdens zijn toespraak bij de VN dat de Afrikanen volwassen genoeg zijn om hun eigen bestuursmodellen te ontwerpen.
“Afrika lijdt onder een bestuursmodel dat het is opgelegd… een model dat goed en effectief is voor het Westen, maar dat moeilijk is aan te passen aan onze realiteit, onze gewoonten en onze omgeving,” vertelde hij de wereldleiders in New York.
President Matamela Cyril Ramaphosa van Zuid-Afrika spreekt het algemeen debat van de 78e zitting van de Algemene Vergadering toe. (Bron: VN Foto/Cia Pak)
Tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties vertelde de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa de aanwezigen dat de naties via het Handvest van de Verenigde Naties een gedeeld mandaat hebben aanvaard om vrede te bevorderen en fundamentele
“En toch, terwijl we hier bijeen zijn, wordt een groot deel van de mensheid geconfronteerd met oorlog en conflicten, met gebrek en honger, met ziekten en milieurampen. De solidariteit en het vertrouwen tussen staten worden uitgehold. Ongelijkheid, armoede en werkloosheid nemen toe. In deze omstandigheden en in het kielzog van een verwoestende wereldwijde pandemie, lijkt de verwezenlijking van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen steeds verder weg,” aldus Ramaphosa.
De wereldgemeenschap moet samenwerken met de Afrikaanse Unie om vredesinspanningen te ondersteunen in het oosten van de DRC, Libië, Sudan, Somalië, Mali, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Zuid-Sudan, het noorden van Mozambique, het Grote-Merengebied, de Sahel, Niger en de Hoorn van Afrika. (AVVN, 19 september 2023). De speciale vertegenwoordiger van de secretaris-generaal van de VN en hoofd van het VN-bureau voor West-Afrika en de Sahel (UNOWAS), Mohamed Ibn Chambas, suggereerde al in 2020 aan de vergadering van de VN-Veiligheidsraad dat conflicten die in Afrika woeden via multilaterale mechanismen moeten worden aangepakt. Academische onderzoeken hebben aangetoond dat radicale islamitische groeperingen voet aan de grond hebben gekregen in Libië, Mali, Niger, Nigeria, Tsjaad, Somalië, Kenia, Soedan en Zuid-Soedan, en zich verder door Afrika verspreiden.
De militaire leiders van Burkina Faso, Mali en Niger ondertekenden een wederzijds defensiepact, waarmee de zogenaamde Alliantie van Sahelstaten werd opgericht. Er werd uitgelegd dat het doel was om een architectuur van collectieve verdediging en wederzijdse bijstand op te zetten ten behoeve van de bevolking en de drie deelnemende staten in de Sahel-regio. Een soortgelijk multilateraal defensiemechanisme bestaat al in zuidelijk Afrika. De Ontwikkelingsgemeenschap van Zuidelijk Afrika (SADC) heeft met steun van de in Addis Abeba gevestigde Commissie van de Afrikaanse Unie (AUC) een gezamenlijke regionale militaire troepenmacht opgezet in Mozambique. Volgens de verklaring van de SADC (Southern African Review, juli 2012) heeft de missie als doel de Republiek Mozambique te ondersteunen in de strijd tegen terrorisme en extremistisch geweld, naast het ondersteunen van het land bij het herstellen van de rechtsstaat in de getroffen gebieden van de provincie Cabo Delgado.
Moussa Faki Mahamat, de voorzitter van de Commissie van de Afrikaanse Unie (AUC), was zeer lovend en beschreef het “als een sterke en concrete daad van Afrikaanse solidariteit” van de kant van de Rwandese regering en de Ontwikkelingsgemeenschap van Zuidelijk Afrika (SADC). De troepen zijn nog steeds gelegerd in de provincie Cabo Delgado in Mozambique. Die regio heeft geleden onder wat altijd terreurdaden worden genoemd. Vanaf oktober 2017 zijn gewapende extremisten die banden hebben met Islamitische Staat Irak en de Levant (ISIL) een opstand begonnen in de regio Cabo Delgado in Mozambique.
Gezien de ernst van deze conflicten en islamitische militante traktaties is het daarom noodzakelijk om de veiligheid op het continent te waarborgen. Er moet een reeks maatregelen worden genomen en preventieve actie worden ondernomen om mogelijke bedreigingen te bestrijden. De grootste kwetsbaarheden zijn proliferatie van wapens, zwakke grenscontrole en onbeschermde industriële faciliteiten.
Het creëren van effectieve strijdkrachten is slechts één factor in het garanderen van nationale veiligheid. Preventieve maatregelen zijn nodig om de onderliggende oorzaken van conflicten weg te nemen en duurzame ontwikkeling te evalueren en te plannen. En het is noodzakelijk om acute sociaaleconomische problemen op te lossen en overheidsinstellingen in Afrika te versterken.
Ondanks de hierboven genoemde suggesties hebben Afrikaanse leiders in de Nieuwe Agenda voor Vrede steun betuigd aan de secretaris-generaal van de VN om de lidstaten te vragen meer duurzame en voorspelbare financiering te bieden voor inspanningen op het gebied van vredesopbouw. Maar aan de andere kant zijn er in sommige delen van Afrika zeer veel ongrondwettelijke regeringswisselingen geweest.
Bema D. Yeo, doctoraalstudent mondiale veiligheid aan de American Military University en veteraan uit het Amerikaanse leger, stelt echter in een rapport dat Gezien de opkomst van de nieuwe golf politici in West-Afrikaanse landen naast de heropleving van staatsgrepen, het duidelijk is geworden dat Afrika zich op een kritiek kruispunt in zijn politieke evolutie bevindt.”
Bij het beoordelen van de politieke evolutieprocessen in het continent is het overtuigend om te zeggen dat Afrika transformatieve veranderingen doormaakt, vooral door middel van militaire staatsgrepen. Het pad dat voor ons ligt kan bezaaid zijn met obstakels, maar met vastberadenheid en strategische vooruitziendheid kan het leiden tot een betere toekomstige politieke stabiliteit. “Het succes van de nieuwe leiders in dit politieke landschap vereist wellicht een engagement voor inclusief bestuur, transparantie en verantwoordingsplicht. Lessen trekken uit de successen en mislukkingen van politieke transities in het verleden zullen een belangrijke rol spelen bij het sturen van deze naties naar een toekomst die gekenmerkt wordt door stabiele, welvarende en democratische samenlevingen,” concludeerde de expert.
Wanbeheer en diepgewortelde corruptie
Tijdens de 12e Regionale Conferentie van hoofden van anticorruptieagentschappen in het Gemenebest van Afrika, die in mei 2022 in Kigali, Rwanda, bijeenkwam onder het thema: ‘Bestrijding van corruptie voor goed bestuur en duurzame ontwikkeling in Afrika’, werden verslagen uitgewisseld. Tot slot werden de effecten van corruptie op duurzame ontwikkeling in Afrika en innovatieve benaderingen in de strijd tegen corruptie besproken, om de uitvoering van het VN-Verdrag tegen corruptie (UNCAC) te versnellen. Deze actie of beslissing wees expliciet op het gemeenschappelijke fundamentele feit dat in overeenstemming was met Afrika’s Agenda 2063, “Het Afrika dat we willen” – aspiratie nummer 3, die voorziet in een Afrika van goed bestuur, democratie, respect voor mensenrechten, rechtvaardigheid en de rechtsstaat.
De meeste Afrikaanse landen hebben het Verdrag van de Afrikaanse Unie ter voorkoming en bestrijding van corruptie en andere internationale rechtsinstrumenten inzake corruptie geratificeerd. Zoals vereist door internationale verplichtingen, hebben Afrikaanse landen nationale anticorruptiewetten aangenomen en anticorruptie-instellingen opgericht. Bijna elk Afrikaans land heeft een gespecialiseerd anticorruptieagentschap om specifieke misdaden en wanpraktijken aan te pakken, waaronder illegale geldstromen, het witwassen van geld, verduistering en belangenverstrengeling.
Minister-president Ngirente wees de conferentie bijvoorbeeld op verschillende rapporten waaruit blijkt dat corruptie wereldwijd nu jaarlijks ongeveer 1 biljoen dollar kost. Er zijn gemeenschappelijke oorzaken voor de corruptie in Afrika, en dit heeft een negatieve invloed op het leven van de Afrikaanse bevolking. Corruptie leidt tot economische verstoringen en belemmert investeringen. Er zijn zo veel corruptiegerelateerde negatieve effecten. Corruptie is een ernstige bedreiging voor duurzame en rechtvaardige ontwikkeling.
Corruptie in Zuid-Afrika
Onder het presidentschap van Jacob Zuma, die Zuid-Afrika regeerde van 2009 tot 2018, was de corruptie het grootst. Zuma nam deel aan de anti-apartheidsstrijd totdat Zuid-Afrika uiteindelijk op 27 april 1994 onafhankelijk werd. Hij bekleedde verschillende functies in het regerende African National Congress (ANC) totdat hij werd gekozen tot president van Zuid-Afrika. Daarvoor was hij plaatsvervanger van president Thabo Mbeki, maar hij werd ontslagen wegens corruptie met wapendeals. Er waren meerdere corruptieschandalen en hij werd in februari 2018 gedwongen af te treden. Momenteel zit hij in de gevangenis en wordt hij beschuldigd van corruptie in de rechtbank.
In januari 2018 werd Cyril Ramaphosa verkozen tot president van het African National Congress en hij heeft de hoop gewekt dat hij de corruptie zal uitroeien.
“Corruptie moet met dezelfde intensiteit en hetzelfde doel worden bestreden als armoede, werkloosheid en ongelijkheid. We moeten ook onverschrokken optreden tegen vermeende corruptie en ambtsmisbruik binnen onze gelederen,” verklaarde Ramaphosa in zijn maidenspeech na zijn verkiezing. “We moeten zonder angst of gunst de zogenaamde ‘boekhoudkundige onregelmatigheden’ onderzoeken die onrust op de markten veroorzaakten en miljarden wegvaagden van de investeringen van gewone Zuid-Afrikanen,” voegde hij eraan toe.
In mei 2021 erkende Ramaphosa tegenover de Zuid-Afrikaanse commissie die corruptie en diefstal onderzoekt, dat de regerende ANC-partij weinig heeft gedaan om corruptie te voorkomen, ook door zijn voorganger Jacob Zuma.
” Staatsgrepen en corruptie hebben een grote tol geëist van onze samenleving en ook van onze economie,” zei Ramaphosa. “Ze hebben de waarden van onze grondwet uitgehold en de rechtsstaat ondermijnd. Als we toestaan dat ze doorgaan, vormen ze een bedreiging voor de groei, ontwikkeling en transformatie van ons land.”
Sinds Ramaphosa zijn belofte in 2018 deed, zijn er nog steeds nieuwe demonstraties en beschuldigingen van aanhoudende corruptie in de regering van Ramaphosa en binnen de regering.
Afrika heeft behoefte aan sterke instellingen
De Global Corruption Barometer van Transparency International gaf in hun rapport van 2021 aan dat “corruptie de economische, politieke en sociale ontwikkeling van Afrika belemmert… Meer dan dat, het tast het welzijn aan van individuen, families en grote gemeenschappen”. In het rapport beschreef men de verslechtering van de rechtsstaat en zwakke democratische instellingen, evenals een snel krimpende ruimte voor het maatschappelijk middenveld en onafhankelijke media toe aan corruptie in Afrika.
In juli 2009 had Barack Obama gelijk toen hij politieke tirannen en autocratische Afrikaanse leiders die zichzelf hebben verrijkt door ondoorzichtige deals, vertelde dat de toekomst van Afrika (inclusief inspanningen om alle soorten misdaden uit te roeien en duurzame ontwikkeling te stimuleren) aan de Afrikanen is.
“Ontwikkeling is afhankelijk van goed bestuur. Dat is het ingrediënt dat op veel te veel plaatsen al veel te lang ontbreekt. Dat is de verandering die het potentieel van Afrika kan ontsluiten. En dat is een verantwoordelijkheid die alleen Afrikanen kunnen dragen,” zei Obama tijdens zijn eerste historische presidentiële reis naar Afrika.
Obama verklaarde bovendien dat “Afrika geen sterke mannen nodig heeft, maar sterke instellingen.” Sommige leiders van externe landen hebben een beleid om zich te bemoeien met de interne politiek van Afrikaanse staten en steunen daardoor autocratische leiders die al lange tijd corrupt zijn. Hier moet niet worden geanalyseerd dat de Verenigde Staten hun model van democratie opdringen.
Het is een normale politieke cultuur om de grondbeginselen van goed bestuur te tonen door publieke verantwoording af te leggen en dat zakendeals op de hoogste niveaus met transparantie worden uitgevoerd. Grootschalige deals over natuurlijke hulpbronnen moeten bijvoorbeeld grondig worden besproken in de wetgevende vergadering en goedgekeurd door het uitvoerende kabinet. Unilaterale beslissingen die door een leider worden genomen zonder overleg met de wetgevende organen of het parlement en het kabinet, zijn vatbaar voor kritiek van het maatschappelijk middenveld.
Tegelijkertijd moeten er initiatieven worden genomen om de transparantie te vergroten. Het is de moeite waard om de suggestie van de vicepresident van de Republiek Ghana, Mahamudu Bawumia, in gedachten te houden, die in mei 2022 verklaarde:
“Sterke instellingen opbouwen betekent de juiste systemen en praktijken invoeren die transparantie garanderen en efficiëntie bewerkstelligen. Zoals het gezegde luidt: de grootste ziekte is corruptie en het vaccin is transparantie. Feit is dat corrupte mensen een hekel hebben aan transparantie.”
Economische beleidsmaatregelen en strategieën
De Afrikaanse Unie spreekt de hoop uit dat Afrikaanse landen door een reeks acties en strategische mechanismen in staat zullen zijn om ontwikkelingsproblemen en -achterstanden te overwinnen. De opening van ’s werelds grootste vrijhandelszone, in de volksmond de African Continental Free Trade Area (AfCFTA) genoemd, in Afrika op januari 2021 wordt ook gezien als een grote sprong in de richting van economische onafhankelijkheid.
Het is bedoeld om van Afrika de grootste gemeenschappelijke markt ter wereld te maken en de continentale integratie te versnellen. Verwacht wordt dat het de maatregelen op het gebied van vrij verkeer van personen en goederen en diensten over de grenzen heen zal versterken. Maar veel hangt af van de collectieve vastberadenheid en solidariteit van de Afrikaanse leiders om de uitdagingen eensgezind en resoluut aan te gaan. Dit hangt af van de sterke mobilisatie van de Afrikaanse leiders en de effectieve coördinatie door de Afrikaanse Unie.
Om dit te laten slagen, moet Afrika zich bezighouden met het moderniseren van de landbouw, het versterken van agrovoedselsystemen door te werken aan zijn eigen voedselzekerheid in plaats van voedselpakketten te accepteren als ‘cadeautjes’ van de zogenaamde externe vrienden. De volgende fase is industrialiseren, waarde toevoegen aan de landbouwproducten door ze te verwerken en uiteindelijk lokaal en voor de export te distribueren, vandaar de oprichting van de AfCFTA. Vanuit dit concrete perspectief zal een nieuw Afrika ontstaan, “het Afrika dat we willen”, wat begrijpelijkerwijs de klinkende slogan is geworden.
De voedselproductie moderniseren
Wat doet Afrika met zijn enorme landbouwgronden? In feite zou het nemen van adequate maatregelen om de afhankelijkheid van import af te bouwen deel moeten uitmaken van de uitdaging van de Afrikaanse leiders, net als het verbeteren van de voedselproductie voor de gehele bevolking die naar schatting 1,4 miljard mensen telt. Afrikanen moeten op het wereldtoneel niet als bedelaars worden voorgesteld. De meest populaire retoriek is dat Afrika een overvloed aan natuurlijke hulpbronnen heeft, maar toch blijft Afrika het armste en minst ontwikkelde continent ter wereld, als gevolg van verschillende oorzaken, waaronder diepgewortelde politieke corruptie. Volgens het Human Development Report van de Verenigde Naties in 2023 staan alle Afrikaanse staten onderaan (151e tot 175e).
Tijdens de top in Parijs benadrukte Akinwumi Adesina, voorzitter van de AfDB, dat “het noodzakelijk is om Afrika’s potentieel op het gebied van landbouw te ontsluiten. Afrika moet zichzelf voeden.” Hij benadrukte dat maatregelen voor voedselzekerheid cruciaal zijn voor duurzame ontwikkeling. Het aanpakken van voedselzekerheid is daarom een van de sleutels voor Afrika in deze 21e eeuw. In deze context is het belangrijk om te vermelden dat de Afrikaanse Ontwikkelingsbank (AfDB) en de Afrikaanse Export-Import Bank (Afreximbank) steeds meer bekendheid hebben gekregen door hun samenwerking met de private sectoren in Afrika. Deze twee banken ondersteunen de landbouwsectoren, maar er is meer nodig om de hoogste doelstellingen te halen.
Faustin-Archange Touadera en William Ruto
Op het podium van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties sprak de president van de Centraal-Afrikaanse Republiek, Faustin-Archange Touadera, over de verschrikkelijke gevolgen van het plunderen van natuurlijke hulpbronnen. Hij was niet de enige die dit zei. Naast de wijdverspreide aanvallen op het unipolaire systeem hebben veel Afrikaanse leiders die in New York spraken het idee dat westerlingen en Europeanen de natuurlijke hulpbronnen van het continent hebben geplunderd door middel van slavernij en kolonisatie.
Westerse regeringen en hulporganisaties hebben in de loop der jaren miljarden dollars gestort in Afrika dat lijdt onder honger, gewapende conflicten en andere crises, maar critici zeggen dat de hulpverlening vaak wordt belemmerd door corruptie van lokale overheden en militanten. Corruptie is een typisch kenmerk van de Afrikaanse politiek, van de Maghreb tot de Ontwikkelingsgemeenschap van Zuidelijk Afrika, van de Oost-Afrikaanse Gemeenschap en de Hoorn van Afrika via de Sahel tot de West-Afrikaanse staten aan de Atlantische kust.
In een latere toespraak tot de Algemene Vergadering zei de Keniaanse president William Ruto dat investeringen in technologie, infrastructuur, groene initiatieven en landbouw in Afrika “onze jonge mensen in staat zullen stellen om de bestaansmiddelen te vinden die ze thuis wensen, en het tij van de migratie in de tegenovergestelde richting zullen keren.”
Langzame vooruitgang, maar SDG’s nog steeds van vitaal belang
Terwijl de wereld blijft evolueren met belangrijke spelers die hun eigen belangen nastreven, moet Afrika onderscheid maken tussen de waarheden en onwaarheden. In de toespraken tijdens de Algemene Vergadering van de VN in september in New York werden de successen, de uitdagingen en de wegen naar de toekomst besproken. Sommige van de Afrikaanse leiders boden resonerende ontwikkelingsstrategieën aan, waardevolle toekomstvisies die onvoorwaardelijk gesteund moeten worden. Deze suggesties komen overeen met de idealen van Agenda 2063 van de Afrikaanse Unie en die van de SDG’s 2030 van de VN.
De val sluit zich, voor de meer ingewijden die weten wat de SDG’s werkelijk inhouden. Waarom zien zij dit niet na jaren van misleiding door de VN
Vince
Er lijken drie hoofdrichtingen te zijn: democratie en goed bestuur, voedselzekerheid en industrialisatie, en economie en handel. Deze kunnen leiden tot sociale inclusie en meer werkgelegenheid voor de jeugd en de volgende generatie. Ze kunnen ook leiden tot economische groei, stabiliteit en betere levensomstandigheden in heel Afrika. Alle aspecten van de ontwikkeling van Afrika zijn opgenomen in het gezamenlijke rapport dat is gepubliceerd op de African Economic Conference 2022.
In een notendop loopt Afrika achter op de VN-doelen voor duurzame ontwikkeling. Het rapport stelt echter verder dat het formuleren van beleid om de SDG’s te bevorderen ook het transformeren van de landbouwproductiviteit door modernisering en het bevorderen van eerlijke en betaalbare toegang tot energie moet omvatten. Het bereiken van de SDG’s in hun geheel ligt nu misschien buiten het bereik van veel Afrikaanse landen, maar er kan nog veel goeds voortkomen uit bewuste inspanningen om ze na te streven. Dat zou de gemoederen bezig moeten houden nu beleidsmakers in de wereld in New York bijeenkomen voor de Algemene Vergadering van de VN.
De Afrikaanse Unie en de Afrikaanse leiders moeten hun buitenlands beleid heroriënteren, geopolitieke insinuaties achterwege laten en met arendsogen gebruik maken van de complexiteit en confrontaties om te zoeken naar substantiële mogelijkheden om hun inspanningen voor een betere opbouw te ondersteunen. Het bereiken van duurzame ontwikkeling vereist bondgenoten, het transformeren van relaties en het verfijnen van strategieën met externe spelers. Het is ook raadzaam om verslechterde relaties te verbeteren om spijt in de nabije toekomst te voorkomen. Wat in dit veranderende tijdperk vooral nodig is, is het vermogen om prioriteit te geven aan onderhandelingen in plaats van aan geopolitieke spelletjes en confrontaties. We kunnen in deze opkomende multipolaire wereld geen stalen grenzen installeren, segregeren en afscheidingen plaatsen.
En waarom geen stalen grensscheidingen, willen volkeren hun soevereiniteit behouden is het wijs om vooral NIET de SDG’s van deze verraderlijke organisatie te blijven volgen. Dit leid tot slavernij, honger, onteigening, een eeuwig durende schuldenlast.
Vince
Bron: Kester Kenn Klomegah
Beheerder Vincent W Schoers
Copyright © 2021 door zorgdatjenietslaapt.nl. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.
Mijn lichaam is geen eigendom van de staat. Ik heb de uitsluitende en exclusieve autonomie over mijn lichaam en geen enkele politicus, ambtenaar of arts heeft het wettelijke of morele recht om mij te dwingen een niet-gelicentieerd, experimenteel vaccin of enige andere medische behandeling of procedure te ondergaan zonder mijn specifieke en geïnformeerde toestemming. De beslissing is aan mij en aan mij alleen en ik zal mij niet onderwerpen aan chantage door de overheid of emotionele manipulatie door de media, of zogenaamde celebratie influencers.
Alles hier gepubliceerd reflecteert de mening, ziens-, denkwijze van de gene die het plaatst
Geef een reactie