Leestijd: 6 minuten
Ursula von der Leyen moet afrekenen met haar Franse en Italiaanse commissarissen die in opstand komen tegen de hoge Duitse uitgaven.
De ogen van kanselier Olaf Scholtz waren gericht op Duitsland in plaats van de EU-prioriteiten ten tijde van deze energiecrisis komen de voorzitster van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, duur te staan. De zo belangrijke Franse en Italiaanse commissarissen breken nu de gelederen om het gedrag van Berlijn aan de kaak te stellen.
Onder zware druk van de industrie en de consumenten – en als kiezer bij de regionale verkiezingen in Nedersaksen op zondag – kiest Scholtz voor een “go-it-alone”-aanpak om tot 200 miljard euro in de Duitse economie te pompen om de gevolgen van de stijgende energieprijzen op te vangen.
De Italiaanse en Franse commissarissen bij de EU, Paolo Gentiloni en Thierry Breton, tekenden protest aan tegen deze enorme geldinjectie, waardoor de Commissie van von der Leyen in de ondraaglijke positie kwam dat zij zich moest distantiëren van twee van haar hoogste ambtenaren uit de op één na grootste en de op twee na grootste economie van het blok. Strikt genomen is het niet de bedoeling dat commissarissen optreden als afgezanten van hun eigen land, maar de protesten van Gentiloni en Breton weerspiegelen perfect de argumenten uit Rome en Parijs.
De Frans-Italiaanse compliant tegen Duitsland is dat Berlijn de heilige gemeenschappelijke markt van de EU zal verstoren door de staat gefinancierde Duitse bedrijven een oneerlijk voordeel te geven ten opzichte van hun rivalen, wat des te wranger is voor critici die vinden dat Berlijn een belangrijke architect van de energiecrisis was door de afhankelijkheid van Moskou’s gasexportmonopolie Gazprom tot stand te brengen.
Gentiloni en Breton hun geschut in stelling tegen Scholz op maandagavond, door een opiniestuk te schrijven voor een reeks kranten waarin zij opriepen tot solidariteit en een gemeenschappelijke Europese aanpak om de energiecrisis op te lossen. Slechts enkele dagen voor de EU-top van deze week in Praag, riepen zij op tot “gezamenlijke instrumenten op Europees niveau” – wat leek te duiden op het soort leningen met gezamenlijke garanties die werden gebruikt om te helpen bij de pandemie van het coronavirus.
Een woordvoerder van de Europese Commissie probeerde het vuur te doven, maar gaf in feite toe dat de Franse en Italiaanse commissarissen schurken waren geworden: “Op-eds zijn persoonlijke initiatieven van de betrokken commissarissen”, aldus de woordvoerder. “Ze binden de Commissie niet”. De woordvoerder distantieerde zich van het Frans-Italiaanse opiniestuk, maar voegde eraan toe dat de voorzitter van de Commissie afzonderlijk aandrong op de noodzaak om de gemeenschappelijke markt te beschermen en op “Europese oplossingen”.
De spanningen zullen tot een hoogtepunt komen tijdens de vergadering van het college van commissarissen op woensdag – een zeldzaam geval van twee vergaderingen van commissarissen in één week, hoewel woensdag een videogesprek plaatsvindt. Von der Leyen heeft dinsdag de wekelijkse vergadering van de commissarissen in Strabourg, die werd geleid door Margrethe Verstager, overgeslagen om in Parijs de Franse president Emmanuel Macron te ontmoeten voor besprekingen.
De grote vraag is nu of Parijs en Rome serieus gaan mobiliseren en of von der Leyen het tij kan keren. Valdis Dombroskis, de vicevoorzitter van de Europese Commissie die verantwoordelijk is voor de economie, stelt zich in ieder geval hard op en keert zich tegen het idee van een gezamenlijke schuld.
Een onbeweeglijk object
Terwijl de onrust over het Duitse voorstel zich onder andere EU-landen verspreidt, liet kanselier Olaf Scholz dinsdag een uitdagende noot horen. Samen met de Nederlandse premier Mark de Verprutser verdedigde Scholz het voorstel als “een zeer evenwichtig, zeer slim en zeer besluitvaardig pakket”. Hij voegde eraan toe dat “misschien niet iedereen zich onmiddellijk realiseerde” dat de 200 miljard euro niet alleen voor dit jaar was, maar ook voor 2023/24, zonder dat Duitsland gedwongen was grote energiebedrijven zoals Uniper te redden.
Scholz’ verzet geeft de botsing weer tussen de binnenlandse belangen van de Duitse regering en zijn klaarblijkelijke bereidheid om de verzoeken van zijn Europese partners te negeren. Met torenhoge energieprijzen en een op hol geslagen inflatie beseft de Duitse regering dat er veel op het spel staat in Nedersaksen, waar Scholz’s SDP zijn controle over de regio wil behouden.
Scholz’ scepsis over een EU-brede maatregel werd herhaald door de Duitse minister van Financiën Christian Linder tijdens de vergadering van de ministers van Financiën dinsdag in Luxemburg. “Wij staan open voor overleg over andere instrumenten, maar deze crisis is heel anders dan de coronapandemie”, zei hij.
Sven Giegold, staatssecretaris bij het door de Groenen geleide Duitse ministerie van Economie, probeerde de uitgaven ook te verdedigen door aan te voeren dat anderen, zoals Frankrijk, prijsplafonds hebben ingevoerd. “We hebben nog niet eens vastgesteld hoe het beroemde pakket van 200 miljard euro zal worden gebruikt. Maar de Duitse industrie blijft bij ons klagen dat hun aanbiedingen worden onderboden door Europese concurrenten die profiteren van energieprijsplafonds”, zei hij.
Voorstanders van een nieuw instrument voor de hele EU merkten op dat de formulering in het advies van Gentiloni-Breton opzettelijk vaag was, zodat er ruimte was voor discussie over wat een “wederzijds instrument” precies zou kunnen zijn. Maar gezien de gevoeligheid van het idee van een nieuwe gemeenschappelijke schuldemissie, zal het voorgestelde model waarschijnlijk eerder gebaseerd zijn op SURE, het programma uit het COVID-tijdperk dat bedrijfsleningen verstrekte tegen gunstige voorwaarden, dat Gentiloni dinsdag voorstelde tijdens de bijeenkomst van de ministers van Financiën.
Scholz suggereerde dinsdag dat er nog middelen over zijn in het COVID-tijdperk Next Generation EU-fonds die kunnen worden gebruikt in een crisis – een standpunt dat steun zou kunnen krijgen binnen de Commissie, gezien de terughoudendheid van sommige commissarissen om een hele nieuwe laag Europese Commissie-bureaucratie te openen om de energiecrisis aan te pakken.
De ruzie over de Duitse strategie zal waarschijnlijk de vergadering van de EU-leiders vrijdag in Praag domineren. Vooruitlopend daarop krijgt Scholz de kans om zijn plan te verkopen aan de Spaanse premier Pedro Sánchez, wanneer de twee elkaar woensdag in A Coruña ontmoeten.
Meerdere ambtenaren zeiden dat de stap van Breton en Gentiloni een poging zou kunnen zijn om het gesprek over een EU-respons op de crisis op gang te brengen, en misschien een tactiek om Duitsland onder druk te zetten om een gasprijsplafond te steunen, een idee dat met name door Italië al maanden wordt gepusht.
Hoe effectief de gezamenlijke inspanning van Gentiloni en Breton ook blijkt te zijn, de controverse heeft volgens Georg Zachmann van de Bruegel denktank aangetoond dat er behoefte is aan een gemeenschappelijke EU-aanpak van de energiecrisis, want hij waarschuwde voor een “subsidiewedloop” tussen landen.
“Ik denk dat we voor de uitdaging staan dat sommige landen meer geld hebben dan andere om de huidige crisis het hoofd te bieden. Een zeer ongelijke oplossing van de crisis zou de zaak kunnen verergeren door een subsidiewedloop tussen landen op gang te brengen … Ik denk dat een meer Europese aanpak veel zin heeft.
Bron: Suzanne Lynch en Hans von der Burchard
Beheerder Vincent W Schoers
Copyright © 2021 door Zorgdatjenietslaapt.nl. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.
Mijn lichaam is geen eigendom van de staat. Ik heb de uitsluitende en exclusieve autonomie over mijn lichaam en geen enkele politicus, ambtenaar of arts heeft het wettelijke of morele recht om mij te dwingen een niet-gelicentieerd, experimenteel vaccin of enige andere medische behandeling of procedure te ondergaan zonder mijn specifieke en geïnformeerde toestemming. De beslissing is aan mij en aan mij alleen en ik zal mij niet onderwerpen aan chantage door de overheid of emotionele manipulatie door de media, of zogenaamde celebrity influencers.
